Lambertus Cannegieter

In november 1940 namen de studenten Lambertus Cannegieter en Anna Kappeyne van de Coppello in Leiden deel aan een proteststaking tegen het ontslag van de joodse professor Meyers. In 1942 werd Lambertus predikant. Later in hetzelfde jaar trouwde hij met Anna, en het echtpaar vestigde zich in een bescheiden huis in Oosthuizen. - In juli 1942 wist het echtpaar De Kadt geen uitweg meer en pleegde met hun vier oudere kinderen zelfmoord. Zij hadden verondersteld dat hun baby, die in oktober 1941 was geboren, veilig zou zijn. Die veronderstelling bleek echter onjuist, en in februari 1943 doken David-Jan de Kadt en zijn verzorgster onder bij de familie Cannegieter. Het huis van Lambertus en Anna was klein, en na de geboorte in juli 1943 van hun eerste kind werden David-Jan en de verzorgster naar een ander adres overgebracht. - In november 1943 kreeg Lambertus een positie aangeboden in St.-Jacobiparochie (Friesland). Het jonge gezin trok daar in een oude, tochtige parochiewoning zonder sanitair. Na enige tijd boden ze onderdak aan de twaalfjarige Leny Cohen, nadat haar broer door de Duitsers was opgepakt en zij haar onderduikadres bij San en Eddy van Drooge* in Makkum had moeten verlaten,. - Leny had een nieuwe naam gekregen en werd voorgesteld als nichtje van de Cannegieters. Omdat zij geen uitgesproken joods uiterlijk had mocht ze naar buiten, maar ze kon niet naar school omdat ze niet de juiste papieren bezat. Om het feit dat ze van school wegbleef te verklaren werd het verhaal verspreid dat ze niet begaafd genoeg was om naar school te gaan. Haar gastgezin gaf haar les in Latijn, Grieks, geschiedenis, rekenkunde en andere vakken, met behulp van de boeken die ze op haar voormalige school in Deventer had gebruikt. Jean Jacques Kappeyne van de Coppello, de broer van Anna, een student die ook bij de Cannegieters was ondergedoken, was Leny's voornaamste onderwijzer, en zij behaalde goede resultaten. Na de oorlog kon Leny op tijd eindexamen doen. - Leny bleef tweeënhallf jaar bij de Cannegieters. "'s Avonds speelden we muziek of luisterden we naar de BBC," schreef ze in haar getuigenis aan Yad Vashem. "Omdat dat zeer gevaarlijk was, moest iemand buiten op wacht staan. Iemand anders moest met fietspedalen genoeg elektriciteit genereren voor de radio." - Tussen 1943 en 1945 vond Lambertus eveneens adressen voor een aantal andere joodse onderduikers. Op een keer, toen er voor de zwangere mevrouw Spiers geen onderkomen kon worden gevonden, nam Lambertus haar in huis tot tien dagen nadat haar baby was geboren. Naast de dokter die bij de geboorte assisteerde, wist niemand van de onderduikers af. -Op 3 november 1993 werden dominee Lambertus Cannegieter en zijn vrouw Anna Habbijna Cannegieter-Kappeyne van de Coppello door Yad Vashem erkend als Rechtvaardigen onder de Volkeren.

Bron: Een Laatste Saluut