Leon Frank

Leon (Léon) Frank was een zoon van Zacharias Frank en Babette Hammelfett. Hij was de jongste zoon van het gezin dat bestond uit vijf meisjes en vijf jongens, een jongestorven zusje niet meegeteld. Zijn broers waren: Jacob (1843-1878), Emil (1847-1906), Arnold (1850-1872) en Michael (1851-1909). Zijn zussen waren: Rebecca (1842-1928), Rosalia (Rosa; 1844-1929), Sophie (1846-1927) en Caroline (1855-1929). Evenals drie van zijn broers verliet Leon zijn geboorteplaats Landau. Hij vertrok in 1879 op 26-jarige leeftijd naar Parijs, waar hij samen met Willy Wolfsohn, zakenpartner en zwager , de effectenhandel Frank, Wolfsohn & Co oprichtte. Zij verhandelden als zogenaamde coulissiers buitenlandse aandelen en valuta aan de beurs van Parijs. Vanaf dat moment noemde hij zich Léon. Op 12 januari 1882 trouwde hij met zijn nicht Nanette Loewi (1861-1928), de oudste dochter van Oskar Loewi en Rebecca Frank, Léons oudste zus. Zij kregen drie zoons: Oscar (1883-1915), Georges-Ottmar (1887-1915) en Jean-Michel (1895-1941), alle drie volle neven van Otto Frank. Michael Frank, Otto's vader, was een oom van Nanette en zij was dus ook een ook een nicht van Otto. Léons oudste zoon Oscar was advocaat aan het Hof van Appèl in Parijs. Hij studeerde aan het Lycée Condorcet, een van de vier oudste en meest prestigieuze middelbare scholen in Parijs, en volgde daarna zowel een universitaire rechten- als letterenstudie. Nadat hij was afgestudeerd in de rechten, werd hij beëdigd als advocaat op 23 oktober 1906. In 1910 won hij het concours d'éloquence van de Conférence des avocats du barreau de Paris en was secretaris van deze broederschap in de jaren 1910-1911. In juni 1913 opende hij zijn eigen advocatenkantoor met Armand Dorville en werd hij secretaris van de deken van de Orde van Advocaten. Oscar Frank was een hartstochtelijk liefhebber van Engelse literatuur, maar zijn grootste passie betrof de muziek van Wagner en hij ging regelmatig naar Bayreuth om de Bayreuther Festspiele bij te wonen. Zelf speelde hij viool en was bevriend met cellist Maurice Maréchal. Op bezoek bij de familie in Frankfurt in de zomer van 1914, een paar dagen nadat Oostenrijk de oorlog had verklaard aan Servië, maakte Léon Frank zich grote zorgen over de jodenhaat waarmee hij en zijn gezin in Parijs werden geconfronteerd. De Dreyfus-affaire zorgde voor een vloedgolf van antisemitisme in Frankrijk, terwijl tegelijkertijd een lastercampagne werd gevoerd tegen Duitse Joden die handelden in buitenlandse valuta. Daarbij kwam ook nog de oorlogsdreiging die in de lucht hing. Hij had twee zoons in de dienstplichtige leeftijd en hij vreesde dat de ene neef tegen de andere zou moeten vechten. Dat gevaar was niet denkbeeldig, want behalve Jean-Michel, die nog minderjarig was, zouden alle zonen van de familie Frank meevechten in de Eerste Wereldoorlog. Terwijl Otto en zijn broers voor Duitsland vochten, streden hun neven uit Parijs aan de Franse kant. Na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog werd Oscar Frank gemobiliseerd en ingedeeld bij het 247e infanterieregiment. In november 1914 kreeg hij toestemming om zijn vrouw Suzanne en zijn net geboren dochter Alice te bezoeken. Daarna vertrok hij weer en eind juni 1915 sloot hij zich aan bij het 28ste regiment dat sinds 9 mei deelnam aan de aanval op Neuville-Saint-Vaast, gelegen op de weg tussen Arras en Lens. Op 6 juli 1915 bevond Oscar Frank zich daar in het gezelschap van vier andere militairen. Terwijl een van de vijf de bunker verliet om sigaretten te halen, werden de andere vier, die aan het kaarten waren, getrofffen door een granaatexplosie. De dagen voorafgaand aan de dood van Oscar werden minitieus verteld door zijn goede vriend, Maurice Maréchal, die een oorlogsdagboek bijhield. Tweede luitenant Oscar Frank werd op 18 oktober 1919 postuum onderscheiden met het Croix de Guerre avec palme en het Légion d'Honneur. Zijn dochter Alice bereikte de leeftijd van 101 jaar. Georges-Ottmar Frank studeerde aan het Lycée Janson-de-Sailly, een school voor kinderen van de Parijse beau monde, die daar werden ondergedompeld in een sfeer van vurig patriottisme. Het motto van het lyceum was Pour la Patrie, par le livre et par l'épée (Voor het vaderland, door het boek en door het zwaard). Wegens acute bronchitis was Georges meerdere malen afgekeurd voor militaire dienst, maar hij meldde zich in februari 1915 vrijwillig aan als soldaat en werd ingedeeld bij het 160e infanterieregiment. Drie maanden later sneuvelde hij op 23 mei 1915 bij Neuville-Saint-Vaast. In november 1914 diende Léon Frank een aanvraag in voor het Franse staatsburgerschap, maar zijn verzoek tot naturalisatie werd niet gehonoreerd. Dat hij al vijfendertig jaar in Frankrijk verbleef en drie tot Fransman genaturaliseerde zonen had, mocht niet baten. Omdat zij Duitsers waren en als zondanig onderdanen van een land dat in oorlog was met Frankrijk, werden zowel hij als Nanette verloren hun burgerrechten en werden onder huisarrest geplaatst. Om het nog erger te maken, werd ook beslag gelegd op zijn bankrekeningen en hij liep het gevaar te worden uitgewezen. Tot overmaat van ramp sneuvelden zijn twee oudste zoons in de zomer van 1915 binnen twee weken na elkaar aan het Franse front. Op 11 november 1915 pleegde Léon Frank zelfmoord door uit het raam van zijn appartement in Parijs te springen. Zijn vrouw Nanette zonk weg in een depressie en overleed uiteindelijk in 1928 na een verblijf van enkele jaren in een Zwitsers sanatorium. Jongste zoon Jean-Michel bleef alleen achter in het grote appartement aan de avenue Kléber in het 16e arrondissement van Parijs. Ook hij studeerde aan het Lycée Janson-de-Sailly, behaalde zijn baccalaureaat in 1911 en studeerde daarna rechten. Toen deze studies waren afgerond, ging hij aan de slag als binnenhuisarchitect. Hij werd een gevierd interieurontwerper, een pionier van de minimalistische stijl in de jaren 1930, die bevriend was met zo ongeveer alle grote surrealisten uit zijn tijd. Nelson A. Rockefeller huurde Jean-Michel Frank in om zijn pas gerenoveerde appartement in New York City in te richten. Kort na voltooing van dit project overleed Jean-Michel Frank in maart 1941 aan een overdosis barbituraten. Bron persoonsgegevens. Adressen: Rue Rossini 3, Parijs; Avenue Kléber.

Bron: https://research.annefrank.org/nl/personen/deca6dbc-7103-4444-910a-93dc11b2ec04/