Hermanus Verheijen

Ook bekend als: Herman

Herman wordt geboren op 26 oktober 1884 in Roosendaal als zoon van Cornelis Verheijen en Maria Mastboom. Hij doorloopt zijn school in Oudenbosch en in Kerkrade en woont vanaf 1905 in Dongen, waar hij in 1907 trouwt met Johanna Bressers. Samen krijgen ze negen kinderen, van wie er zeven de volwassenheid halen. In Dongen is hij wethouder en locoburgemeester en actief in het verenigingsleven als voorzitter van de Koninklijke Muziekvereniging Musis Sacrum. In 1914 richt hij mede de rooms-katholieke woningbouwvereniging De Goede Woning op, waarvan hij tot zijn vertrek naar Utrecht in 1932 voorzitter is. In 1918 treedt Herman toe tot de Provinciale Staten van Noord-Brabant en in 1936 volgt zijn benoeming tot burgemeester van Erp, waarop hij vanuit Utrecht terugkeert naar de provincie. Nadat de Duitsers Nederland in mei 1940 zijn binnengevallen, besluit hij net als tal van andere burgemeesters aan te blijven om te voorkomen dat zijn positie over zou gaan naar een NSB’er. In de zomer van 1944 wordt hij geconfronteerd met de Duitse verordening inwoners aan te wijzen om het gebombardeerde vliegveld in Volkel op te bouwen. Net als zijn collega’s in Zuidoost-Brabant weigert Herman hieraan gehoor te geven en wordt niet lang daarna thuis voor de ogen van zijn gezin gearresteerd. Later diezelfde dag verschijnen Duitse overvalwagens om alsnog de mannen van het dorp op te halen, maar de razzia haalt niets uit; de gemeenschap is dan al gewaarschuwd en de meesten houden zich verborgen, met name in ’t Goor. Herman, inmiddels uit zijn functie gezet, wordt kamp Vught binnengebracht, vanwaar hij op transport wordt gezet naar concentratiekamp Buchenwald. Daar wordt hij in het kader van Vernichtung durch Arbeit (‘vernietiging door arbeid’) onder opzettelijk slechte omstandigheden gedwongen tot zware dwangarbeid. Ze maken lange dagen die nog voor zonsopkomst beginnen met een urenlang appèl, in de winter ook bij extreme kou. Voedsel en medische zorg schieten schromelijk te kort en doordat de gevangenen met meerderen tegelijk op houten britsen moeten slapen, is er geen enkele vorm van privacy of hygiëne. Besmettelijke ziektes en onbehandelde wonden maken onder die omstandigheden talloze slachtoffers. Met zijn opgewektheid en moed beurt hij zijn lotgenoten op, maar de ontberingen worden uiteindelijk ook voor hem te veel. Hij bezwijkt op 12 maart 1945 in Buchenwald aan de gevolgen van onderkoeling, ondervoeding en uitputting. Herman is 60 jaar geworden. Hij is voorgegaan door zijn vrouw die in 1942 ook op 60-jarige leeftijd is overleden. Sinds 2009 draagt een nieuwbouwstraat in Erp de naam van de burgemeester. Op 14 oktober 2023 is voor hem een struikelsteen gelegd in Erp. Meer daarover en over zijn leven lees je hier.

Bron: Brabantse Gesneuvelden