Albert Potze

Albert Mansens, later bekend als Albert Potze, werd in 1898 geboren in Vlagtwedde. Hij groeide op in een arbeidersmilieu en voelde zich al jong aangetrokken tot het communisme. In 1920 verhuisde hij naar Zuid-Limburg, waar hij als houwer in de staatsmijn Emma werkte en actief werd in de vakbond en de Communistische Partij Nederland (CPN). Potze speelde een belangrijke rol in de oprichting van de CPN-afdeling in Heerlen en was van 1935 tot 1937 gemeenteraadslid. In 1930 volgde hij een opleiding aan de Leninschool in Moskou, waarna hij leiding gaf aan het Zuidelijk Grensbureau van Internationale Rode Hulp, dat Duitse communisten hielp vluchten. In 1937 reisde Potze naar Spanje om deel te nemen aan de Spaanse Burgeroorlog. Daar werd hij politiek commissaris voor de CPN binnen de Internationale Brigades, onder de schuilnaam "Winter". Zijn taak was het begeleiden en controleren van Nederlandse vrijwilligers, waarbij hij kritisch stond tegenover sommige idealisten en deserteurs. Na een half jaar werd hij vervangen en werkte hij in Parijs bij de wervingscentrale voor interbrigadisten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Potze in 1940 door de Duitse bezetter gearresteerd vanwege zijn politieke activiteiten en bracht hij de oorlog door in gevangenschap, onder andere in concentratiekamp Dachau. Na de oorlog werkte hij in Amsterdam bij de Burgerlijke Stand en hertrouwde hij met Harmanna Zoet, een verzetsvrouw. In 1953 werd hij onverwacht uit de CPN gezet wegens vermeende spionage, een beschuldiging die nooit werd bewezen. In zijn latere jaren gaf hij een interview waarin hij zijn teleurstelling over zijn rol in Spanje uitte en zijn leven als een samenzwering beschouwde. Albert Potze overleed in 1988.

Bron: IISG | Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog (tekst ingekort met behulp van AI)