Rutger van der Klip

Ook bekend als: Rutger

Rutger wordt geboren op 31 december 1905 in Valkenswaard als zoon van Hendrik Jan van der Klip en Miesje Sulkers. Vijf maanden na zijn geboorte verhuist het gezin naar Wijk bij Duurstede en vandaaruit verder, zodat Rutger in verschillende plaatsen opgroeit. Hij wordt onderwijzer van beroep en trouwt met Lauwrentina de Swart uit Leiden. In het najaar van 1927 vertrekt Rutger naar Nederlands-Indië, waar hij een aanstelling heeft gekregen als onderwijzer aan de openbare Europese lagere school in het Javaanse Bojolali. In 30 november 1928 komt ook zijn vrouw over naar Nederlands-Indië. Het is het begin van Rutgers jarenlange loopbaan in het lager en middelbaar Europees onderwijs op Java en Sumatra. Eind 1939 woont Rutger met zijn vrouw in Bandoeng, waar hij hoofdonderwijzer is van de Hollandse kweekschool. Op 8 december 1941, een dag na de aanval op Pearl Harbor, verklaart de Nederlandse regering vanuit Londen Japan de oorlog. De Japanners grijpen dit aan om Nederlands-Indië direct binnen te vallen. Vanwege zijn natuurlijke oliebronnen en geostrategische ligging is de verovering van de Nederlandse kolonie voor de Japanners een van de belangrijkste doelen om Oost-Azië te overheersen. Tegen deze achtergrond wordt Rutger als dienstplichtige opgeroepen voor de verdediging van de kolonie en met de rang van sergeant ingedeeld bij de infanterie op Java. Na een veldtocht van drie maanden hebben de Japanners de belangrijkste strategische punten in de archipel veroverd. Op 9 maart 1942, een dag nadat het KNIL op Java capituleert, wordt Rutger krijgsgevangen genomen. Samen met duizenden andere KNIL-militairen wordt hij via een Javaans krijgsgevangenenkamp naar het vasteland van Zuidoost-Azië getransporteerd, waar hij als dwangarbeider wordt ingezet bij de aanleg van de Birma-spoorlijn. Rutger komt uiteindelijk terecht in het Thaise kamp Takanon, op 218 kilometer van het Thaise eindpunt van de lijn in Non Pladuk. Vergeleken met de omstandigheden in andere kampen, is de situatie in Takanon voor de gevangenen redelijk. Door het begin van de regentijd is het transport over de rivier van levensmiddelen regelmatig en het water is er van goede kwaliteit. Niettemin worden de gevangenen in gammele barakken ondergebracht en maken ze lange, zware werkdagen. De gevangenen worden er naast het aanleggen van de spoordijk ingezet bij het kappen van bomen en het uithouwen van een sleuf voor het spoor door de rotsen. Besmettelijke ziekten als cholera kunnen zich snel verspreiden en maken onder de verzwakte gevangenen veel slachtoffers. Rutger is een van de gevangenen voor wie de ontberingen uiteindelijk te veel worden. Hij bezwijkt in het kamp op 23 augustus 1943, op 37-jarige leeftijd. Hij vindt zijn laatste rustplaats op de oorlogsbegraafplaats in het Thaise Kanchanaburi.

Bron: Brabantse Gesneuvelden