Gerrit Timmermann

In juni 1937 vertrok de 24-jarige Gerrit Timmerman uit Zaandam onverwacht naar Spanje, zonder medeweten van zijn ouders. Timmerman, een chauffeur-monteur die al geruime tijd werkloos was, wilde volgens eigen zeggen niet vechten, maar werk vinden. Mogelijk was hij door een onbekende man of via Cornelis van Soolingen, een ronselaar voor de Internationale Brigades, naar Spanje gerekruteerd. Na een reis via Parijs en de Pyreneeën kwam hij aan in Albacete, het hoofdkwartier van de Internationale Brigades, waar hij als chauffeur bij het ziekentransport werkte. Hij vervoerde gewonde soldaten, maar na anderhalve maand werd hij ziek en opgenomen in het ziekenhuis. Toen hij hoorde dat hij waarschijnlijk naar het front zou worden gestuurd, zocht hij hulp bij de Nederlandse consul in Valencia, die hem hielp terug te keren naar Nederland. Bij terugkomst verloor Timmerman zijn Nederlandse staatsburgerschap, net als zijn vrouw Trijntje Beekman, met wie hij in 1938 trouwde. Hun kinderen werden statenloos geboren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Timmerman in juli 1941 gearresteerd, vermoedelijk vanwege zijn Spaanse verleden en het ontbreken van een paspoort. Na gevangenschap in verschillende kampen werd hij in juni 1943 overgebracht naar concentratiekamp Sachsenhausen. Daar overleed hij op 15 mei 1944 aan tuberculose. Na de oorlog kregen zijn weduwe en kinderen alsnog het Nederlandse paspoort. Gerrit Timmermans leven weerspiegelt de moeilijke positie van Spanjegangers en hun families in die turbulente tijd.

Bron: IISG | Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog (tekst ingekort met behulp van AI)