Gerondina Johanna Heroma

Gerondina “Dien” Heroma werd in 1907 geboren in Utrecht en groeide op in een gezin dat in 1913 naar Indonesië verhuisde vanwege internationale spanningen. Na vijftien jaar keerde het gezin terug naar Nederland, waar Dien, ondanks haar wens om arts te worden, verpleegster werd en werkte in het Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam. Begin jaren dertig boden haar ouders onderdak aan Joodse vluchtelingen uit Duitsland, wat haar bewust maakte van het groeiende fascisme in Europa. In 1937 vertrok Dien op eigen initiatief naar Spanje om als verpleegster te helpen tijdens de Spaanse Burgeroorlog. Ze werkte eerst in Murcia, waar ze de leiding kreeg over verpleegafdelingen en Spaanse verpleegsters opleidde. Na zeven maanden werd ze overgeplaatst naar Madrid, waar ze door een infectie aan haar vinger gedwongen werd terug te keren naar Nederland voor een operatie. Ondanks blijvende klachten keerde ze terug naar Spanje en werkte in verschillende ziekenhuizen nabij Barcelona. Toen de buitenlandse brigades zich terugtrokken en vele collega’s werden gearresteerd of omgebracht, keerde zij via Parijs terug naar Nederland. Omdat ze zonder officiële toestemming was vertrokken, verloor ze tijdelijk haar Nederlanderschap. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Dien directrice van een bejaardentehuis in Den Haag, waar ze Joodse kinderen hielp onderduiken en hen naar veiliger Friesland bracht. Ze werd kort gevangen gehouden in het Oranjehotel, maar vrijgelaten omdat ze ontkende betrokken te zijn bij het verzet. De oorlog en haar ervaringen in Spanje lieten diepe sporen na. Na de oorlog keerde ze drie jaar terug naar Indonesië en vestigde zich daarna als vroedvrouw in Nederland, een beroep dat ze tot haar zeventigste uitoefende. Haar leven werd gekenmerkt door haar inzet voor medische hulp in conflictgebieden en haar moedige steun aan vervolgden in moeilijke tijden.

Bron: IISG | Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog (tekst ingekort met behulp van AI)