Yntze Heida

In februari 1943 werd dr. Yntze Heida, geboren te Haskerdijken en destijds dierenarts te Beetsterzwaag (Friesland), benaderd door dominee Heidinga*, die op zoek was naar schuilplaatsen voor joden. Yntze aarzelde. Hij was zich ten volle bewust van de risico's die hij zou lopen als hij vluchtelingen liet onderduiken, in het bijzonder omdat hij een drukke praktijk had waar dagelijks veel mensen in en uit liepen. - Yntze had zelf drie kinderen en het zou moeilijk zijn om het geheim te houden als er mensen in zijn huis onderdoken. Yntze stemde niettemin toe om het een maand te proberen, en op 1 maart 1943 trok Tsofia Langer-Asscher bij de Heida's in. Hoewel Tsofia en haar gastgezin heel goed met elkaar overweg konden verhuisde ze aan het eind van de proefmaand toch naar Roelies zuster Tine Sijstema-de Boer* in Assen. De situatie werd daar echter na twee weken te gevaarlijk, zodat Tsofia onverwacht naar de Heida's moest terugkeren. Ze was ongerust dat ze niet toegelaten zou worden, maar Roelie omhelsde haar en bedankte Tsofia dat ze in een tijd van nood aan hen had gedacht. - Tsofia bleef tot september 1943 bij de familie Heida, met uitzondering van een periode van zes weken in de zomer, toen zij tijdelijk overgebracht werd naar de Heidinga's. In september ging ze drie maanden naar Assen terug, en kwam weer naar Beetsterzwaag aan het begin van 1944. - In het voorjaar van 1944 begonnen de Duitsers de dorpen rond Beetsterzwaag grondig te doorzoeken op joden en leden van het verzet. Roelie begon zich ernstig ongerust te maken, Tsofia verliet het huis, maar kwam na een week weer terug. - Tijdens de tweede intensieve zoektocht op 24 maart 1944, werd Tsofia's broer Izak gevonden in een dorp vlakbij – hij is in 1945 in Auschwitz omgekomen – en besloot het verzet Tsofia elders onder te brengen. - Ondanks het gevaar raakten de Heida's niet in paniek, en Tsofia kon nog twee maanden bij hen schuilen tot er een nieuw onderduikadres voor haar gevonden werd. In mei 1944 verhuisde ze naar de Sijtsema's in Assen, waar ze tot augustus bleef. Vanaf die tijd heeft ze zich in leven kunnen houden door van het ene adres naar het andere te verhuizen tot de oorlog voorbij was,. -Op 19 maart 1987 werden dr. Yntze Heida en zijn vrouw Roelofje Heida-de Boer door Yad Vashem erkend als Rechtvaardigen onder de Volkeren.

Bron: Een Laatste Saluut