Johannes Franciscus van den Broek

Ook bekend als: Jan

Jan wordt geboren op 8 maart 1912 in Chaam als een van de elf kinderen van Nicolaas van den Broek en Catharina Michielsen. Hij is voerman in zijn geboortedorp en trouwt op 25 april 1942 met Mechelina (Lien) van der Kaa. Nederland is op dat moment bijna twee jaar bezet door de Duitsers. Ten tijde van de bezetting is Jan aangesloten bij een groep die Joden helpt aan onderduikadressen en pogingen onderneemt om hen de Belgische grens over te helpen. Begin april 1943 onderneemt de Joodse Marcus van Leeuwen uit Rotterdam een poging om met zijn vrouw en gehandicapte dochter naar België te vluchten. Hij wordt mogelijk door Jan of door Jans plaatsgenoot Guust van Loon (die in hetzelfde netwerk zit) ondergebracht in een pension in Ulvenhout. De pensionhouder weet dan echter niet dat het om Joden gaat en hij reageert kwaad tegenover de illegale werkers. Het Joodse gezin moet zo snel mogelijk het pension verlaten en enkele dagen later, op 7 april, worden ze naar een nieuw adres in Ginneken gebracht. Daar worden ze direct bij aankomst opgewacht door de Duitsers, gearresteerd en afgevoerd naar de Koninklijke Militaire Academie in Breda, waar dan de Sicherheitsdienst (SD) een buitenpost heeft. Tijdens het verhoor heeft hij waarschijnlijk zijn onderduikadres in Ulvenhout prijsgegeven. De pensionhouder daar wordt gearresteerd, waarna het hele netwerk van hulpverleners aan het licht komt. Er volgt een golf van arrestaties waarbij betrokkenen uit Ulvenhout, Ginneken, Zundert, Chaam en Rotterdam worden opgepakt. Ook Jan wordt hier het slachtoffer van. Op 19 april 1943, als hij nog geen jaar getrouwd is, wordt hij gearresteerd en de volgende dag overgebracht naar Kamp Vught. Daar wordt hij voor enige tijd bij het Philips-Kommando tewerkgesteld. In de dagen na ‘Dolle Dinsdag’ (5 september 1944) wordt Kamp Vught overhaast ontruimd vanwege het naderen van de geallieerden. Jan wordt dan op transport gezet naar Sachsenhausen om kort daarna opnieuw te worden getransporteerd naar Sandbostel, een buitenkamp van Neuengamme, waar hij onder erbarmelijke omstandigheden dwangarbeid verricht. Sandbostel wordt bevrijd op 29 april 1945, maar voor Jan komt de bevrijding te laat. Ernstig verzwakt door uitputting, ondervoeding en ziekte bezwijkt hij op 1 mei 1945. Jan is 33 jaar geworden.

Bron: Brabantse Gesneuvelden