Antonius Maria Bonaventura Stapels

STAPELS (Antonius Maria Bonaventura, roepnaam Ton), geboren te Rotterdam op 18 maart 1923. Hij woont in 1944 met het ouderlijk gezin in de Rotterdamse wijk het Nieuwe Westen, op het adres Vierambachtsstraat 26a. Zijn oudste broer overlijdt op 31 januari 1944 in een Arbeitserziehungslager in Grossbeeren, Duitsland. Bij de razzia van 11 november 1944 wordt Ton, samen met zijn jongere broer Adrianus, opgepakt, hij is dan 21 jaar en bediende in een manufacturenwinkel, mogelijk die van zijn vader. De broers moeten naar het in aanbouw zijn belastinggebouw, waar zij alleen op de grond kunnen zitten. Met een aantal buurtgenoten vormen zij een groepje dat zo lang mogelijk probeert om bij elkaar te blijven. Langs de Coolhaven en de Schie moeten de mannen lopend naar Delft, waar ze in een lokaal terecht komen waar het licht het niet doet en zij op de tast een plekje moeten vinden. Nadat ze stamppot hebben gekregen, worden ze ’s avonds met een volle goederentrein weggevoerd. Via Leiden naar Hilversum, waar de trein lang stilstaat en de mannen steun krijgen van de bevolking en het Rode Kruis. Later in Zwolle worden, met veel geschreeuw door de Duitsers, nog meer mannen ingeladen en gaat de trein via Oldenzaal naar Duitsland, waar de mannen de gebombardeerde steden Rheine, Münster en Hamm passeren. Ze komen terecht in een sober en smerig doorgangskamp, dat afgelegen ligt. ’s Nachts horen de mannen geregeld vliegtuigen overkomen en ook de bombardementen; in de verte zien ze grote branden. Wanneer de mannen worden ingedeeld in vakgroepen, besluiten Ton en de anderen van zijn groepje om geen beroep op te geven, om zo bij elkaar te kunnen blijven. Tot aan het treinstation, voor vertrek naar de werkbestemming, lukt dat. Op het station worden de mannen ingedeeld in groepjes van 16 personen en dan kan Ton niet bij zijn eigen groep blijven. De anderen gaan naar Opladen en Ton moet naar Keulen-Mulheim. Daar komt hij op 24 november 1944 om het leven bij een bombardement, 21 jaar oud. Nadat hij eerst is begraven op het Westfriedhof in Köln-Bickendorf, wordt hij op 2 juni 1955 herbegraven op het Nederlands Ereveld in Düsseldorf.

Bron: Stadsarchief Rotterdam