Sietze Jan van der Velde

Ook bekend als: Sietze

Sietze wordt geboren op 31 maart 1919 in Doorn als jongste in een gereformeerd gezin. In het najaar van 1938 wordt hij aangenomen bij de Rijkszeedienst als leerling-onderofficier-vliegenier voor een periode van zes jaar en een proeftijd van acht weken. Hij wordt geplaatst op vliegkamp De Kooij in Julianadorp bij Den Helder, waar hij op 19-jarige leeftijd zijn vliegbrevet haalt. Na het behalen van het brevet voert Sietze een duikvlucht uit boven het huis van zijn ouders. De leiding kan de stunt niet waarderen; in november 1939 krijgt Sietze eervol ontslag wegens ongeschiktheid voor dienst. In de meidagen van 1940 is Sietze ingelijfd als gewoon dienstplichtige bij het 3e Luchtvaartregiment. Samen met de mariniers vecht hij bij de Rotterdamse Maasbruggen tegen de Duitsers. Fel anti-Duits als Sietze is, weigert hij na de capitulatie zijn wapens af te geven. Na kort te hebben gewerkt bij de Opbouwdienst, treedt hij toe tot de marechaussee en wordt in Moerdijk geplaatst. In april 1941 wordt hij overgeplaatst naar Oosterhout. In diezelfde periode sluit Sietze zich aan bij de studentenverzetsgroep rond de Delftse professor Jan Mekel. Het is een los georganiseerde groep die door bijvoorbeeld de huiselijke ontmoetingen en het ontbreken van bijvoorbeeld een zwijgcode zeer kwetsbaar is voor verraad. In het voorjaar van 1941 wordt de groep opgerold. Zodra Sietze hiervan op de hoogte is, probeert hij in juli 1941 vanaf vliegveld Gilze-Rijen naar Engeland te vluchten. Hij krijgt zijn toestel echter niet gestart en wordt dan ter plaatse door de Gestapo gearresteerd en afgevoerd naar de gevangenis van Scheveningen, het zogenaamde ‘Oranjehotel’. Samen met 85 leden van de OD, de Mekel-groep, de Schoemaker-groep en 13 beroepsmilitairen wordt Sytze veroordeeld in het Proces der 72, dat van eind maart tot 3 april 1942 in hotel De Witte op de Amersfoortse Berg wordt gevoerd door de Sicherheitsdienst (SD). Het proces wordt getypeerd door scheldtirades van de rechters, zeer geringe juridische steun voor de aangeklaagden en eindigt met de doodstraf voor 72 van de veroordeelden. Ook Sietze krijgt na afloop de zwaarste straf opgelegd. Voor de duur van het proces heeft hij vermoedelijk in kamp Amersfoort gezeten. Na afloop wordt Sietze met de 72 overgebracht naar de Wehrmacht-gevangenis aan het Wolvenplein in Utrecht. Daar worden 9 vonnissen omgezet in levenslange tuchtstraf; van de overige 63, onder wie dat van Sietze, wordt de doodstraf bekrachtigd. Per trein wordt hij daarna met de veroordeelden naar concentratiekamp Sachsenhausen in Oranienburg vervoerd, waar hij op 3 mei 1942 direct na aankomst wordt gefusilleerd. Sietze is 23 jaar geworden.

Bron: Brabantse Gesneuvelden