Franke van der Laan

Ook bekend als: Franke

Franke wordt geboren op 16 september 1917 in het Friese Nijehaske en woont in Tilburg. Opgeroepen voor de dienstplicht, meldt hij zich voor militaire dienst bij de Koninklijke Landmacht en wordt als sergeant ingedeeld bij het Grensbataljon Jagers. Als de landsverdediging in de meidagen van 1940 bezwijkt onder de binnengevallen Duitse legermacht, trekt Franke zich met zijn eenheid terug naar Breda, Zeeland en vervolgens naar Duinkerke in Noord-Frankrijk. De toestand is daar uiterst chaotisch en de aanwezigheid van duizenden Nederlandse militairen leidt tot irritatie bij de Franse commandant van de stad. Hij sommeert de Nederlanders al hun wapens en materieel af te geven en te stad te verlaten. Daartoe wordt het vrachtschip de S.S. Pavon gevorderd dat de Nederlandse militairen naar La Rochelle zou evacueren. Aan boord van het overvol geladen schip bevinden zich een kleine 1500 Nederlandse militairen, merendeels troepen uit oostelijk Noord-Brabant. In de avond van 20 mei 1940 verlaat de Pavon met vier kleine escorteschepen de haven van Duinkerke en blijft dicht bij de kust. Enkele kilometers voorbij de haven krijgt de Luftwaffe het schip door de heldere maan snel in het zicht. Een Duits Junker-toestel neemt de Pavon viermaal onder vuur; de derde granaat is een voltreffer en slaat midscheeps in, met veel slachtoffers tot gevolg. Als de lading katoen aan boord vlam vat, breekt een inferno uit, met totale paniek als gevolg. De escortevaartuigen komen de Pavon te hulp en worden direct bestormd door de passagiers die van boord springen, of zich met touwen naar beneden laten zakken. De kapitein van de Pavon laat het zwaar gehavende schip aan de grond zetten ter hoogte van Gravelines, op het strand bij Les Hemmes d’Oye. Tegen de ochtend wordt het schip, met nog honderd gewonden aan boord, volledig geëvacueerd. Aan land worden alle Nederlandse militairen door de Duitsers geïnterneerd en te voet teruggevoerd. De scheepsramp van de Pavon kostte aan zeker vijftig man het leven. Een van hen is Franke die zich tijdens de aanval in het bovenste middenruim bevindt. Hij is 22 jaar geworden.

Bron: Brabantse Gesneuvelden

Ongehuwd. Zoon van B. F. van der Laan en K. Jongsma. Franke was destijds verloofd met Johanna (Hanny) Wouda. Kantoorbediende. Sergeant 1. Grensbataljon. Ger. In de meidagen van 1940 vocht hij in de Peellinie tegen de invallende Duitsers. Na de capitulatie trok een deel van het bataljon, onder wie Van der Laan, zich terug op Duinkerken (Fr). Tijdens een zeetransport per s.s. Pavon werd het schip gebombardeerd, waarbij hij werd gedood. Zijn naam staat vermeld op een gedenkplaat op het ereveld Orry la Ville bij Senlis (Fr) terwijl zijn naam ook staat geregistreerd op een monument aan het Julianaplein in Heerenveen. OGS: gedenkboek 42.

Bron: Een Laatste Saluut