Johannes Marinus Nelissen

Ook bekend als: Jan

Jan wordt geboren op 29 september 1913 in Berghem als zoon van Johannes Nelissen en Maria Nooijen. Het gezin woont in het Heieind, tegenwoordig de Zevenbergseweg in Berghem. Jan is een ervaren ruiter en rijdt koersen op Duindigt. Om deze reden wordt hij tijdens de mobilisatie van 1939 ingedeeld bij de cavalerie en ingezet voor de landsverdediging tegen de Duitse inval. Tijdens de Duitse bezetting wordt hij opgeroepen voor de Arbeitseinsatz, de verplichte tewerkstelling in Duitsland. Net als veel andere Nederlandse jongeren, besluit hij onder te duiken en zich vervolgens bij het verzet aan te sluiten. Zogenaamd gaat hij als landbouwer in dienst bij boswachter Neefs op de Vloeiweide in de bossen van Rijsbergen, maar in werkelijkheid heeft hij zich aangesloten bij het verzet. In september 1944 zijn de eerste geallieerde troepen de Nederlandse grens gepasseerd. Tegen het einde van de maand lijken ze vanuit België ieder moment naar Breda op te trekken. Het gedreun van de kanonnen is in de verte goed hoorbaar. Voor kunstdocent Paul Windhausen uit Breda, lid van de Ordedienst (OD), is dit het moment om in de Vloeiweide een radiopost op te zetten ter ondersteuning van de geallieerde opmars. Jan, dan aanwezig in de boswachterswoning, meldt zich als beveiliger van de post. Juist op het moment dat de radiopost is opgezet, stokt de geallieerde opmars. De aanvoerlijnen zijn te lang geworden en de troepen uitgeput. Terugtrekkende Duitse militairen stromen het gebied in en houden nu stand, waardoor het in de omgeving spoedig wemelt van de Duitsers. Met de dag wordt het gevaarlijker op de radiopost, maar de verzetsstrijders kunnen er niet vanaf. Uiteindelijk wordt de radiopost verraden. In de vroege ochtend van 4 oktober 1944 vindt rond de boswachterswoning een fel gevecht plaats tussen de verzetsstrijders en de Duitsers, gesteund door Nederlandse collaborateurs. Nadat Jan vanaf de zolder met de boswachter op de Duitsers heeft geschoten, weet hij de kelder te bereiken, waar moeder Neefs met haar kinderen en een vriend van het gezin zich schuilhouden. Als de Duitsers het huis vervolgens in brand steken, zitten ze in de val. Er worden handgranaten naar binnen gegooid en van nabij door de kelderramen geschoten. Jan en de familie Neefs vechten voor hun leven in de intense hitte, totdat de Bredase politie arriveert bij het brandende huis en met een paal de tralies uit het kelderraam breken. Moeder en twee van haar kinderen zijn door de hitte en verwondingen bezweken; de vijf andere kinderen wordt met de hulp van de zwaargewonde Jan de kelder uitgeholpen. Jan komt als laatste naar buiten en wordt onmiddellijk door de Duitsers opgepakt en afgevoerd. Samen met de zeven andere gearresteerde verzetsstrijders wordt hij de volgende dag, 5 oktober, naar het Mastbos bij Breda afgevoerd. Daar wordt Jan, die ondersteund moet worden, met zijn kameraden gefusilleerd. Hij is 31 jaar geworden en vindt zijn laatste rustplaats op het Nationaal Ereveld in Loenen.

Bron: Brabantse Gesneuvelden