Herinneringsbord 2019

De vier kerkdorpen van de gemeente Gilze en Rijen hebben in de Tweede Wereldoorlog méér gevolgen van oorlogshandelingen gekend dan andere plaatsen door de aanwezigheid van het door de Duitse bezetters ingenomen vliegveld. De gemeente besloot om ingaande 2014, in samenwerking met Heemkring Molenheide, ieder jaar herinneringsborden te plaatsen ter herdenking van die tragische gebeurtenissen. Het luchtalarm ging af op maandag 7 augustus 1944. Om te beginnen om half tien ’s morgens. In het zuiden vlogen veel bommenwerpers voorbij, begeleid door jagers. De lucht was vrij helder met verspreide bewolking. Om tien voor elf werd opnieuw alarm gemaakt. Uit het zuidoosten naderde een formatie van ongeveer vijftien Liberator-bommenwerpers. Een brede strook van condensatiestrepen trok langs de hemel in de richting van Gilze. Plotseling vielen enkele tientallen bommen naar beneden; ze kwamen aan de Rielse Baan neer. Een man raakte vrij ernstig gewond aan de rechterschouder. Doden en gewonden Het zware afweergeschut begon te vuren. De bommenwerpers stuurden met vol motorvermogen op het vliegveld aan. Nieuwe series bommen vielen naar beneden, met nog veel ernstiger gevolgen. Ze sloegen in tussen de huizen op Verhoven, niet ver van de plaats die een maand geleden ook al getroffen werd. Dit keer vonden vier personen onmiddellijk de dood; H. Brouwers en diens zoon, de echtgenote van A. van Engelen en G. Heeren uit Rucphen. Zwaargewond raakten A. Broeders en A. van Engelen-Broeders. Drie personen raakten licht gewond: de zusjes Nel en Jo Persoons, resp. 13 en 14 jaar oud, en J. Broeders jr. Het huis van J. Broeders stond in brand. De rest van de bommen viel in het open veld en op het vliegveld, waar Luftwaffesoldaat Knappmann sneuvelde. De blokploeg Verhoven van de Luchtbeschermingsdienst (LBD) meldde het gebeurde direct aan het hoofd van de LBD in Gilze en verzocht dringend om medische hulp en assistentie van de brandweer. Geestelijke hulp was op dat moment al aanwezig. A. Botermans kreeg de algehele leiding van de hulpverlening. Hij stuurde om kwart over twaalf een ordonnans uit naar het getroffen gebied om inlichtingen. Die kwam terug met de al vermelde feiten en het verzoek om met spoed een ziekenwagen te sturen. Dit verzoek ging telefonisch naar het St. Ignatiusziekenhuis in Breda, maar voordat de ziekenwagen ter plaatse was, waren de gewonden al met een ambulance van de Luftwaffe naar Breda gebracht. Korte tijd later meldde het ziekenhuis, dat A. Broeders intussen was overleden. Uitwijkdoel Om twee uur ’s middags vroeg de Ortskommandant telefonisch aan de LBD in Gilze of er ook blindgangers waren aangetroffen. Dit bleek inderdaad het geval; vier stuks aan de Rielsebaan en verschillende andere op Verhoven. De luchtbeschermingsdienst plaatste er waarschuwingsvlaggen, totdat 'vrijwilligers' van het vliegveld ze opruimden. De burgemeesters van Alphen en Riel en Gilze en Rijen rapporteerden, dat aan de Rielse Baan 48 splinterbommen van ten hoogste vijftig kilogram terechtgekomen waren en op en nabij Verhoven nog eens ongeveer tweehonderd stuks. De projectielen die op het vliegveld neerkwamen zijn hierbij niet meegerekend. De Liberators behoorden tot de tweede Bombardementsdivisie, die die dag een aantal doelen in België aanviel. Een van de formaties had Gilze-Rijen blijkbaar als uitwijkdoel gekozen