Brief

Vertrouwelijke brief van de Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland over een komende waarschuwing tegen De Nederlandsche Werkgemeeschap. De Nederlandsche Werkgemeenschap had in april 1940 een merkwaardige reputatie. De stichter dr. E.G.H. Verviers was een gepromoveerd econoom, die al in de twintiger jaren aanhanger was geworden van het fascisme. en vanaf 1933 lid van de NSB. Hij richtte zich in die jaren op werkgelegenheidsplannen, die hij gestalte probeerde te geven via de in 1936 opgerichte Werkgemeenschap. In 1938 werd er een jeugdkamp in Bakel (N.Br.) geopend “De Gijselaars Hoeve”, genoemd naar de Leidse oud-burgemeester jhr. N. de Gijselaar, die eind 1937 was overleden. Waarom Verviers voor deze naam heeft gekozen is niet bekend. Verviers was in de twintiger jaren enige tijd privaat-docent geweest aan de Leidse universiteit; wellicht heeft hij toen kennis met de burgemeester gemaakt. Nadat hij eerder al had hij een werkfonds had opgericht voor werkloze vissers kondigde Verviers in 1940 aan een behuizing te willen bouwen voor oorlogsinvaliden. Deze activiteiten werden gefinancierd door colportage met het blad ‘Werk en Vreugd’ en door (heel modern) telefonische colportage en direct mail. Deze activiteiten vielen echter onder het door de Rijkscommissaris afgekondigde collecteverbod. Op grond van overtreding van deze verordening en wegens het overtreden van de Loterijwet werd Verviers in 1941 veroordeeld door de kantonrechter en werd De Nederlandsche Werkgemeenschap door justitie ontbonden.