Sittard, oorlogsmonument

Het oorlogsmonument te Sittard (gemeente Sittard-Geleen) is opgericht ter nagedachtenis aan 211 medeburgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogsgeweld zijn omgekomen. Ook wordt met het gedenkteken de bevrijding in herinnering gebracht. Zondag 19 november 1944 is voor veel Sittardenaren een zwarte dag. De stad was toen twee maanden bevrijd. Het front lag bij Susteren, waardoor Sittard nog altijd makkelijk bereikbaar was voor Duitse granaten. De richting van de projectielen konden door de Sittardenaren herkend worden aan de fluittoon. Langzaamaan kwam het dagelijkse leven weer op gang. In de Baandert was een voetbalwedstrijd gepland tussen de twee aartsrivalen Sittardse Boys en Maurits Geleen. Toen midvoor Harie Ehlen van de Sittardse Boys (een voetbalberoemdheid in die dagen) op die zondag van de 19e november het suizende geluid van een granaat hoorde, liet hij zich terstond op het gras vallen. Enkele seconden later dreunden de Baandert en omgeving van de inslagen. Toeschouwers renden voor hun leven op zoek naar een veilige plek. De meesten wilden de kleedkamers in. Anderen liepen verdwaasd rond. De fietsenstalling aan de overkant van de straat werd met een enorme knal getroffen. Toen het granatengeweld ophield, konden de mensen naar huis. Blijkbaar was de toren van de kerk doelwit van de Duitse artillerie geweest, want om de kerk waren heel wat granaten ingeslagen. Rode-Kruishelpers liepen door de met glas bezaaide straten op zoek naar slachtoffers. Er zijn die middag elf doden gevallen. Oprichting Op 25 september 1945 werd een raadsvoorstel ingediend tot plaatsing van een oorlogsmonument. Over de locatie van het op te richten gedenkteken is veel onenigheid geweest. Medio jaren vijftig was een meerderheid binnen de Sittardse gemeenteraad van mening dat de Markt niet de geschikte plaats was vanwege zijn economische betekenis. Als alternatieve locatie werd geadviseerd het beeld te plaatsen achter de eendenvijver in het Stadspark. Het toenmalige college van B & W hield echter vast aan de Markt, waarop de raad op zijn beurt het plantsoen bij de voormalige huishoudschool aan de Mgr. Claessensstraat aanwees. In 1956 was de politiek nog steeds verdeeld en uiteindelijk schaarde een ingeschakelde adviescommissie zich achter het advies van B & W. Maar ook na de onthulling hielden raadsleden en burgers grote problemen met de locatie. Het zou namelijk te dicht bij een voormalig NSB-pand staan. Onthulling Het monument is onthuld op 4 mei 1957 door mevrouw G. Crauwels, dochter van één van de Sittardse oorlogsslachtoffers die op 8 september 1944 werd doodgeschoten, omdat hij de in die dagen verboden krant Trouw bij zich droeg.