Narodowo-Socjalistyczna Niemiecka Partia Pracy Kierownictwo Powiatowe w Płocku

Narodowo-Socjalistyczna Niemiecka Partia Robotnicza Kierownictwo Powiatowe w Płocku została zorganizowana na jesieni 1939 r. i podlegała Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei w Królewcu (Gau Ostpreussen). Na czele organizacji szczebla powiatowego stał kierownik powiatowy (Kreisleiter) mianowany przez Führera na wniosek Gauleitera (kierownika okręgu) i Gauleiterowi podporządkowany. Funkcję tę dla powiatu Płock pełnił Parteigenosse Fehr. Był on równocześnie starostą i komisarzem obrony Rzeszy na swoim terenie oraz pełnomocnikiem komisarza Rzeszy dla wzmocnienia niemczyzny. Kierownictwu powiatowemu podlegała grupa miejscowa (Ortsgruppe der NSDAP) obejmujące jedną lub kilka gmin zaś w miastach jedną lub więcej dzielnic, na czele której stał kierownik grupy miejscowej (Ortsgruppenleiter der NSDAP). W powiecie płockim było 16 grup miejscowych w następujących miejscowościach: Biała (Büchingen), Bielsk (Steinhausen), Bodzanów (Sporwitten), Borowiczki (Pukallen), Brudzeń Duży (Gründen), Drobin (Reichenfeld), Iłów (Ilow), Łęg Kościelny (Riesenkirch), Łubki (Birkenhain), Miszewo Murowane (Mauernhausen), Płock (Schröttersburg), Rogozino (Hornu), Staroźreby (Markthausen), Wilkanowo (Wolfshütte), Wyszogród (Hohenburg), Zągoty (Hammerstein). Kierownicy grup miejscowych, komórek i bloków realizowali najbardziej bezpośrednio hitlerowską politykę narodowościową na ziemiach polskich. Inwigilowali ludność polską, składali sprawozdania swym zwierzchnikom i gestapo o wszelkich przejawach antyniemieckiej postawy i działalności ludności polskiej. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. Regina Badura, Warszawa 1975] 1. Kreisorganisationsamt [Powiatowy Urząd Organizacyjny] z l. 1940-1945 (sygn. od 1 do 4): sprawy powołania Okręgowego Urzędu Pełnomocnika Sztabu Gotowości i utworzenia gminnych grup Reich Land Bund [Państwowego Związku Ziemskiego], rozkazy, plan stanowisk, wykazy przedsiębiorstw kupieckich i rzemieślniczych oraz zawodów ludności Bielska, statystyka ludności niemieckiej, polskiej, żydowskiej i Volksdeutschów, miesięczne plany służby NSDAP). 2. Kreispersonalamt [Powiatowy Urząd Personalny] z l. 1939-1944 (sygn. od 5 do 44): akta osobowe pracowników. 3. Kreispropagandamt [Powiatowy Urząd Propagandy] z l. 1942-1945 (sygn. od 45 do 47): rozkazy i zarządzenia kierownictwa powiatowego NSDAP, programy uroczystości oraz zebrań partyjnych, apel w sprawie ofiarności na rzecz wojny. 4. Kreisamt der Nationalsozialistische Volkswohlfahrt [Powiatowy Urząd Narodowo-Socjalistycznej Opieki Społecznej] z l. 1940, 1944 (sygn. od 48 do 49): akta politycznego poparcia w sprawie przyznania renty dla mieszkańca i pomocy dla dzieci. 5. Kreisamt für Beamte [Powiatowy Urząd ds. Urzędników] z l. 1939-1944 (sygn. od 50 do 53): ocena postawy politycznej urzędników i członka NSDAP, potwierdzenie przynależności do narodowości niemieckiej. 6. Kreisamt für Komunalpolitik [Powiatowy Urząd ds. Polityki Komunalnej] z l. 1943-1944 (sygn. 54): okólniki w sprawie współpracy między Hitlerjugend a gminą, sprawozdania ze szkolenia politycznego. 7. Kreisamt für Volksgesundheit [Powiatowy Urząd ds. Zdrowotności] z l. 1941-1944 (sygn. od 55 do 57): odpisy kwartalnych sprawozdań, nadzór lekarski nad dziećmi niemieckimi, szczepienia ochronne, plany udzielania pomocy matkom, sprawy szaletów w Płocku, sprawozdania z posiedzeń komisji ds. polepszenia warunków bytowych. 8. Kreisamt für Kriegsopfer [Powiatowy Urząd ds. Ofiar Wojennych] z l. 1941-1942 (sygn. 58): wnioski o przyznanie pomocy dzieciom. 9. Kreisbeauftrager für Altmaterialerfassung [Powiatowy Pełnomocnik ds. Zbiórki Surowców Wtórnych] z l. 1940-1941 (sygn. od 59 do 60): komunikaty Okręgowego Pełnomocnika, meldunki grup miejscowych NSDAP o wysokości sum uzyskanych ze zbiórek surowców wtórnych. 10. Volkssturm [Obrona Narodowa] z l. 1944-1945 (sygn. od 61 do 66): korespondencja, lista członków Obrony Narodowej Grupy Miejscowej w Iłowie, rozkazy specjalne, alarmowe i mobilizacyjne, przyznawanie honorowych odznaczeń osobom uczestniczącym w budowie umocnień na wschodzie. 11. Ewakuacja ludności niemieckiej z 1944 r. (sygn. od 67 do 68): korespondencja w sprawie przesiedlenia Niemców z powiatu płońskiego do powiatu płockiego, harmonogram ewakuacji, wykazy ludności niemieckiej, środków lokomocji, formularze ewakuacyjne, wykazy osób dostarczających furmanki.