Starostwo Powiatowe w Biłgoraju

Starostwo Powiatowe w Biłgoraju było organem pomocniczym starosty, a zarazem wykonawczym administracji ogólnej pierwszej instancji. Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 21 sierpnia 1944 r. o trybie powołania władz administracji ogólnej pierwszej i drugiej instancji (Dz. U. R.P. Nr 2 poz. 8 z 1944 r.) oraz uchwała Rady Ministrów z 23 listopada 1944 r. wprowadziły na terenie Polski model administracji ogólnej, oparty na wzorach Konstytucji z 17 marca 1921 r. ( Dz. U. R.P. Nr 44, poz. 267). Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 26. 08. 1944 r. o trybie powoływania władz administracji ogólnej pierwszej i drugiej instancji (Dz. U. Nr 2 z 1944 r.) zmienił tryb powoływania wojewody i starostów oraz ustalił powiązania z radami narodowymi. Starostę powoływał minister administracji publicznej na podstawie wniosku wojewody oraz opinii powiatowej rady narodowej. Starosta z urzędu wchodzi w skład rady narodowej, pełniąc funkcję przewodniczącego Wydziału Powiatowego - organu wykonawczego Powiatowej Rady Narodowej. Swoją działalność Starostwo Powiatowe w Biłgoraju zakończyło po wejściu w życie ustawy z dnia 20 marca 1950 roku o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz.U. Nr 14, poz. 130) przekazując swoje kompetencje Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Biłgoraju. Biłgoraj - siedziba, powiat biłgorajski - teren działania. Starosta powiatowy był nie tylko szefem administracji ogólnej na terenie powiatu, ale także reprezentantem Rządu na tym terenie. Podlegały mu sprawy z zakresu zdrowia i opieki społecznej, przemysłu, handlu, komunikacji i transportu, kultury, sztuki, odbudowy oraz od 1947 r. rolnictwa. Jego kompetencje były ograniczone uprawnieniami władz centralnych, resortowych, wojewody i władz samorządu powiatowego. Starosta odpowiadał za wykonanie zleceń wojewody, był służbowym zwierzchnikiem oraz przełożonym funkcjonariuszy władz, urzędów i organów, był w końcu organem zarządzającym, orzekającym i stawiającym wnioski oraz przewodniczącym organów kolegialnych powołanych do współdziałania w działach administracji rządowej, o ile obowiązujące przepisy nie stanowiły inaczej. Kontrolę społeczną nad działalnością Starostwa sprawowała Powiatowa Rada Powiatowa. W pierwszym etapie prac organizacyjnych Starostwa Powiatowego w Biłgoraju powstały referaty: ogólny, ogólno-organizacyjny, bezpieczeństwa, administracyjno-prawny, wojskowy, karno-administracyjny, opieki społecznej, inwalidów wojennych. Zarządzeniem wojewody Lubelskiego w sprawie statutu organizacyjnego starostw powiatowych województwa lubelskiego z dnia 25 kwietnia 1945 r. wprowadzono podział na 16 referatów. Organizacja starostw powiatowych ulegała częstym zmianom. W roku 1947 ich przyczyną były m.in. zespolenie urzędów ziemskich z władzami administracji ogólnej, dostosowanie struktur do celów kancelaryjnych czy chociażby reorganizacja w lipcu i sierpniu 1947 r. administracji przemysłu, handlu i aprowizacji na szczeblu ministerialnym akta z referatu: organizacyjnego (sygn. 1-59), budżetowo-gospodarczego (sygn. 60-124, 1169), społeczno-politycznego (sygn. 125-222, 1170), administracyjnego (sygn. 223-274), karno-administracyjnego (sygn. 275-288), wojskowego (sygn. 289-324), opieki społecznej (sygn. 325-355), zdrowia (sygn. 356-406), weterynaryjnego (sygn. 407-423), Powiatowego Zarządu Drogowego (sygn. 424-435), przemysłu i handlu (sygn. 436-546, 1171, 1177-1203), aprowizacji (sygn. 547-606, 1172), kultury i sztuki (sygn. 607-625, 1175-1176), odbudowy (sygn. 626-824), pomiarów (sygn. 825), rolnictwa i reform rolnych (sygn. 826-854, 1204-1217), Powiatowego Inspektoratu Przysposobienia Rolniczego i Wojskowego (sygn. 855-915) oraz w ramach działu samorządowego z referatu: administracji samorządowej (sygn. 916-957, 1173-1174, 1218-1236),.