Sąd Grodzki w Kraśniku

Zespół zawiera akta spraw cywilnych: ogólnych (sygn. 1-293), nakazowych (sygn. 294-359), egzekucyjnych (sygn. 360-376), o nadanie klauzuli wykonalności (sygn. 377-392) i opiekuńczych (sygn. 393-449). Sąd Grodzki w Kraśniku po zakończeniu działań wojennych wznowił swoją działalność na mocy Rozporządzenia Generalnego Gubernatora o odbudowie wymiaru sprawiedliwości w Generalnym Gubernatorstwie z dnia 26 października 1939 r. (Dz. R. G.G., Nr 1, (1939)), kóre wprowadziło nowy ustrój sądownictwa, ustalający podział na sądownictwo niemieckie i polskie. Reichsdeutsche i Volksdeutsche podlegali wyłącznie sądom niemieckim. Polacy, Ukraińcy, Żydzi i osoby innych narodowości podlegały kompetencji sądów niemieckich w zakresie działalności skierowanej przeciwko bezpieczeństwu i autorytetowi Rzeszy, narodowi niemieckiemu oraz życiu, zdrowiu i mieniu osób narodowości niemieckiej. W pozostałych sprawach podlegały sądom polskim. Sąd Grodzki w Kraśniku kontynuował swoją działalność w lubelskim okręgu sądowym. Na mocy rozporządzenia o sądownictwie polskim w Generalnym Gubernatorstwie z dnia 19 lutego 1940 r. (Dz. R. G.G., Nr 13 (1940)) w dalszym ciągu obowiązywały polskie ustawy i rozporządzenia. W wyniku przechodzenia frontu przez Kraśnik w lipcu 1944 r. Sąd Grodzki w Kraśniku zawiesił swoją działalność. Swoim zasięgiem terytorialnym obejmował ten sam obszar, który uprzednio należał do właściwości przedwojennego Sądu Grodzkiego w Kraśniku, to jest gminy: Annopol, Brzozówkę, Dzierzkowice, Gościeradów, Kosin, Trzydnik, Urzędów, Wilkołaz, Zakrzówek oraz miasto Kraśnik. Siedziba Sądu znajdowała się w Kraśniku. Postępowanie przed sądami polskimi było dwuinstancyjne. Sądy polskie rozpatrywały głównie sprawy cywilne, w mniejszym stopniu karne. Sprawy karne mógł rozpoznać sąd polski tylko wtedy, gdy sprawa została przekazana przez niemiecką władzę oskarżenia polskiemu wymiarowi sprawiedliwości. W sądownictwie pracowali polscy sędziowie i urzędnicy, którzy zobowiązani byli złożyć pisemną deklarację posłuszeństwa wobec administracji niemieckiej. Wyroki zapadały „W imieniu prawa”, a nie jak dotychczas „W Imieniu Rzeczypospolitej”. Wyroki sądów polskich podlegały kontroli Wyższego Sądu Niemieckiego za pośrednictwem kierownika wydziału sprawiedliwości przy urzędzie Szefa Okręgowego. Zakres kompetencji należących do sądów polskich i niemieckich został rozstrzygnięty przez Rozporządzenie o przejściu spraw prawnych w sądownictwie niemieckim i polskim z dnia 19 lutego 1940 r. Dz. R. G.G., Nr 13 (1940)).