Bank Ludowy w Tczewie

Początki Banku Ludowego w Tczewie wiążą się z powstaniem w 1863 r. w Tczewie kasy oszczędnościowo-pożyczkowej o nazwie Darlehensverein, założonej z inicjatywy kupca K. Stobbe. Od roku 1882 kasa ta działała pod nazwą Vereinsbank Dirschau. Nazwy tej używano również w okresie międzywojennym. Po włączeniu w 1939 r. Tczewa do III Rzeszy Bank zachował nazwę Vereinsbank Dirschau e.G.m.b.H (eingetragene Genossenschaft mit beschränkter Haftpflicht). Z kolei w roku 1942 przemianowany został na Volksbank Dirschau e.G.m.b.H. Bank należał do spółdzielni oszczędnościowo - pożyczkowych, zorganizowanych wg zasad H. Schultzego z Delitzsch (1808-1883). Bank udzielał krótkoterminowych kredytów osobom fizycznym i prawnym na stosunkowo wysoki procent. Oprócz pomocy kredytowej Bank wykonywał inne świadczenia w zakresie czynności bankowych: prowadził bieżące rachunki, obsługiwał konta itp. Zgodnie z zamysłem twórców członkowie Banku mieli pochodzić ze środowisk przemysłowych. W początkowym okresie rzemieślnicy stanowili 39,1 %, kupcy 20,3 %, rolnicy 19,3 %, przemysłowcy 8,7%, urzędnicy 7,7 %, pozostali 4,9 %. Statutowymi władzami Banku były: Walne Zgromadzenie udziałowców (Generalversammlung), Zarząd (Vorstand), Rada Nadzorcza (Aufsichtsrat). Do 1941 r. Rada Nadzorcza składała się z 8 członków, Zarząd liczył od 2 do 3 osób. Spośród członków Rady Nadzorczej wybierano Komisję Rewizyjną, która badała stan kasy oraz roczne sprawozdania finansowe. Bank Ludowy w Tczewie (Volksbank Dirschau) funkcjonował do czasu jego ewakuacji na przełomie stycznia i lutego 1945 r. Akta własne Banku dotyczące władz, organizacji 1928-1945, sygn. 1 - 10; analizy finansowe 1944-1945, sygn. 11 - 13; akta rachunkowe, bilanse, sprawozdania finansowe, dokumentacja dot. rachunków (kont) bankowych 1940-1945, sygn. 14 - 34; listy płac 1942-1945, sygn. 35; akta kredytowe klientów Banku 1903-1945, sygn. 36 - 198; akta podatkowe 1939-1944, sygn. 199 - 204.