Rede, uitgesproken door prof. dr. Cleveringa als decaan van de Juridische Faculteit, naar aanleiding van het ontslag van prof.mr. Eduard Maurits Meijers als hoogleraar aan de Rijksuniversiteit te Leiden, 26 november 1940

Universiteit Leiden

De Universiteit Leiden is de oudste universiteit van Nederland en werd in 1575 opgericht. Tot 1998 was de naam Rijksuniversiteit Leiden. In 1940 moesten van de Duitse bezetter alle Joodse medewerkers worden ontslagen. Professor Rudolph Cleveringa protesteerde hiertegen met een vlammend betoog en zijn collega Ton Barge gaf in zijn college op diezelfde dag, 26 november 1940, aan dat de theorie van de rassenleer onhoudbaar was. Studenten kwamen in verzet en de bezetter sloot de universiteit. In september 1945 werden de colleges weer hervat. Onder medewerkers, studenten en alumni vielen vele oorlogsslachtoffers. Ter nagedachtenis aan al deze gebeurtenissen wordt er elk jaar een Cleveringahoogleraar benoemd die een oratie houdt over het thema oorlog en onderdrukking.