Ga direct naar: Hoofdnavigatie
Ga direct naar: Inhoud
Alle bronnen

Serie van 10 karikaturale litho’s (waarschijnlijk serie 15/ van 35), in 1944 gemaakt door Willem van...

1944

Serie van 10 karikaturale litho’s (waarschijnlijk serie 15/ van 35), in 1944 gemaakt door Willem van Beek (Den Haag 24-5-1918- (?)-(?)-1989). Verzetsdeelnemer. Betreft aan de oorlog gerelateerde handgenummerde afbeeldingen hoofdzakelijk in zwart wit; waarvan alleen de 1ste litho rood als steunkleur heeft. 9 van de 10 afbeeldingen elk met 2 watermerken in het papier: ‘Holland’, alsook monogram van papierfabriek Van Gelderen uit Apeldoorn. - I: Hitler als schilder met kwast tussen tanden die een tube rode verf ‘Duitschland’ uitknijpt op een palet; achter hem een doek op schildersezel met in rode verf het woord ‘Vrijheid’ geschilderd. Handgeschreven bijschrift: ‘En dat vieze woord komt er steeds door’. -II: Betraande Duits officier zittend aan bureau die een blanco vel papier beschrijft, met onderschrift: ‘Rusland –winter 43-44. (…)’. -III: Hitler en Mussolini zittend op een eilandje tussen 3 staande geallieerde militairen, waarvan 1 met embleem USA. Handgeschreven bijschrift: ‘Duits- Italiaanse weermachtbericht 194/, wij hebben ons op betere stellingen teruggetrokken’. -IV: Italiaans officier met ontbloot bovenlichaam die zijn hemd in een wasteil wast. Naast de teil een emmer ‘Democratisese Zeep’, en handgeschreven onderschrift: ‘2 Aug 1943, Grote was in Italië, Zou hij zijn zwarte hemd weer wit krijgen?’. -V: 2 Duitse soldaten in een bombardement, waarvan 1 met exemplaar van “Mein Rampf” in de hand, en in de lucht een 4-motorig geallieerd vliegtuig. Met handgeschreven bijschrift: ‘Blockbusters (6000 Kg bommen) (…)’. -VI: Stalin, Roosevelt, en Churchill, met cadeaus voor Hitler’s 55ste verjaardag, waaronder: 1 fles ‘Molotof Cocktail’, 1 fles ‘Krim(p) Middel’, 1 overhemd met in de kraag ‘Tweede Front’ geschreven, een rol elastiek, en een vliegtuigbom met kaartje ‘Peraspera-AD Astra-R.A.F – P.F’. Alle drie steken ze hun bedoornde linkerhand uit. Met handgeschreven bijschrift: ‘Hitler 55 jaar. Een felicitatie (commissie) met cadeaux’. -VII: 2 Duitse officieren met vlag van nazi-Duitsland; op de achtergrond gebombardeerde gebouwen. Handgeschreven bijschrift: ‘Hitlers verjaardag 1944 (alle openbare gebouwen in Duitsland moeten vlaggen) “nu zullen we toch eerst een gebouw moeten vinden”. -VIII: Duitse soldaat kijkend naar 3 mannen in traditionele Nederlandse kledij die overzee kijken met een zeekijker/ monoculair en wekker. Met handgeschreven bijschrift: ‘Voorjaar 1944. Waar wachten die kerels toch op?’. -IX: 2 reusachtige geallieerde soldaten die blootvoets vanuit zee een versperd strand oplopen waar Hitler een Duitse militair toespreekt. Met handgeschreven bijschrift: ‘Anglo-Amerikanen. ’t Zijn toch maar (…) Rede najaar 1944’. -X: Boer met knuppel en bal in de hand die een wolf, met wit hakenkruis in de vacht, bij zijn kudde schapen verjaagd. Met handgeschreven bijschrift: ‘Weert den wolf ’t zijn kwade dagen, weert den wolf (…)’; alsook rechtsonder handgeschreven: ‘voorjaar 1944’. Willem van Beek (‘Wimpey’) volgde vanaf zijn veertiende lessen aan de Academie voor Architectuur en Kunst in Den Haag (Rijksacademie van beeldende kunsten). Naast tekenonderwijs en kunstgeschiedenis kreeg hij ook les in druktechnieken. In de jaren voor de oorlog hield Van Beek zich onder andere bezig met illustratief/ decoratief werk. Gedurende het grootste deel van de oorlog was Van Beek werkzaam als postsorteerder bij het centrale postkantoor te Den Haag. In 1941 raakte hij betrokken bij het verzet. Samen met de Joodse uitgever Willem Polak huurde Van Beek in 1941 een kamer in de Haagse straat de Geest op nummer 74. Daar plaatsten zij drie illegaal gekochte drukpersen, betreffende een steendrukpers, een etspers, en een pers voor monotype. Deze drukpersen werden gebruikt voor vervalsingswerk, onder andere voor de Parool-groep, het drukken van valse serienummers op illegaal verkregen distributiekaarten, en het vervalsen van officiële documenten zoals persoonsbewijzen en reisvergunningen. In oktober 1941 werd Van Beek gearresteerd nadat hij zich op een strand in de buurt van verdedigingswerken had begeven, waar hij het lichaam van een dode Britse luchtmacht soldaat had gevonden. Op verdenking van beroving van het stoffelijk overschot verbleef Van Beek 3 maanden in de gevangenis in Scheveningen (Oranjehotel). In december 1941 werd hij door een militaire rechtbank in Amsterdam vrijgesproken. Na zijn vrijlating vervaardigde Van Beek in de periode tussen januari 1942 en augustus 1944 een groot aantal aan de oorlog gerelateerde tekeningen, waarvan op de illegale drukpersen afdrukken/ litho’s werden gemaakt. Deze afdrukken werden individueel of in beperkte oplages illegaal verkocht om het verzetswerk te financieren. Het betrof onder andere de serie van 10 karikaturale litho’s die in een oplage van 35 werd uitgegeven. Het benodigde papier was door een lokale verzetsgroep gestolen uit een magazijn in Haarlem. Het meeste drukwerk deed Willem van Beek zelf, maar werd geregeld geholpen door onderduikers. Na de geallieerde luchtlanding bij Arnhem (Market Garden) was Willem van Beek actief als gids en koerier voor het verzet in bezet Nederlands gebied, en vlak na de bevrijding als vertaler voor het Canadese leger. Willem van Beek vertrok in 1947 naar Engeland. In Londen werkte hij in de grafische sector, en diende hij van 1948 tot 1960 als reservist bij het 22ste Special Air Service (SAS) regiment (The Artist Rifles). Willem van Beek ontving in 1946 het Nederlandse mobilisatiekruis, in 1960 de Britse Efficiency Medal, en in 1985 het Verzetsherdenkingskruis.

Collectie
  • Collectie Verzetsmuseum Amsterdam
Type
  • Prenten en tekeningen
Identificatienummer van Verzetsmuseum Amsterdam
  • 18068
Trefwoorden
  • Londen
  • Oorlogshumor
  • Polak, W.
  • Strijdmacht, Geallieerd
  • Vervalsingswerk
  • Den Haag
  • Strijdmacht, Canadees
  • Hitler, A.
  • Gevangenis, Scheveningen
  • Strijdmacht, Brits
  • Beek, W. Van
  • Invasie
  • Haarlem
  • Financiering Verzet
  • Onderscheidingen/Uitkeringen
  • Pers, Illegaal, Het Parool
  • Rechtsvervolging, Door Bezetter
Disclaimer over kwetsend taalgebruik

Bij bronnen vindt u soms teksten met termen die we tegenwoordig niet meer zouden gebruiken, omdat ze als kwetsend of uitsluitend worden ervaren.Lees meer

Ontvang onze nieuwsbrief
De Oorlogsbronnen.nl nieuwsbrief bevat een overzicht van de meest interessante en relevante onderwerpen, artikelen en bronnen van dit moment.
Ministerie van volksgezondheid, welzijn en sportVFonds
Contact

Vijzelstraat 32
1017 HL Amsterdam

info@oorlogsbronnen.nlPers en media
Deze website is bekroond met:Deze website is bekroond met 3 DIA awardsDeze website is bekroond met 4 Lovie awards