A. de Boer: Dagboek (losse vellen A4, getypt)

Ad de Boer uit Kampen en Joep van Huijstee uit Delft willen de oversteek naar Engeland maken. Het is 1941, een jaar nadat ze als krijgsgevangenen zijn vrijgelaten door de Duitsers. "We moesten doen, wat we konden om de vrijheid van ons land terug te winnen", aldus de geschiedenisstudent Ad. "Als soldaat zouden we het beste doen, ons in Engeland bij het Nederlandsche legioen te melden. Genoeg mogelijkheden, om de Noordzee over te steken". De jongens proberen via Frankrijk en Spanje Engeland te bereiken, maar worden in de Franse stad Besançon opgepakt. Veroordeeld tot twaalf jaar gevangenisstraf, belanden ze in Siegburg. In dit nabij Keulen gelegen kamp beschrijft Ad de zware dwangarbeid en vooral verschrikkelijke leefomstandigheden. Jaren later zal zijn vriend Joep deze op stukjes papier geschreven dagboekaantekeningen overschrijven en uitwerken. "Kom in bovenste bed van twee op elkaar, 3 man in kleine éénmanscel, stinkt, donker. M'n linkerarm begint dikker te worden en ontzettend pijn te doen. Dokter zegt: gaat vanzelf wel weer over. Dan barst m'n bovenarm open. Na een paar dagen nog 'n gat onderaan. Wordt samen een wond van oksel tot elleboog. De beroerdste dagen van m'n leven: pijn, koorts, geen slaap, slecht verbonden en onverzorgd in een donkere, stinkende cel, terwijl de etter met een straaltje door het verband op m'n laken stroomt". Een zieke celgenoot "zegt na het eten ineens tegen me: 'Als er wat met me gebeurd, het adres van mijn vrouw staat op de envelopen in m’n kastje'. 's Avonds begint hij ontzettend te transpireren. Piet en ik zetten hem op de Kübel (emmer), en dekken hem daarna met drie dekens goed toe. Om kwart voor twaalf wordt ik wakker en hoor hem niet meer ademen. Ik voel: hij is koud". Zelf komt Ad in 1944 om het leven, waarschijnlijk ook in Siegburg. Ad de Boer uit Kampen en Joep van Huijstee uit Delft willen de oversteek naar Engeland maken. Het is 1941, een jaar nadat ze als krijgsgevangenen zijn vrijgelaten door de Duitsers. "We moesten doen, wat we konden om de vrijheid van ons land terug te winnen", aldus de geschiedenisstudent Ad. "Als soldaat zouden we het beste doen, ons in Engeland bij het Nederlandsche legioen te melden. Genoeg mogelijkheden, om de Noordzee over te steken". De jongens proberen via Frankrijk en Spanje Engeland te bereiken, maar worden in de Franse stad Besançon opgepakt. Veroordeeld tot twaalf jaar gevangenisstraf, belanden ze in Siegburg. In dit nabij Keulen gelegen kamp beschrijft Ad de zware dwangarbeid en vooral verschrikkelijke leefomstandigheden. Jaren later zal zijn vriend Joep deze op stukjes papier geschreven dagboekaantekeningen overschrijven en uitwerken. "Kom in bovenste bed van twee op elkaar, 3 man in kleine éénmanscel, stinkt, donker. M'n linkerarm begint dikker te worden en ontzettend pijn te doen. Dokter zegt: gaat vanzelf wel weer over. Dan barst m'n bovenarm open. Na een paar dagen nog 'n gat onderaan. Wordt samen een wond van oksel tot elleboog. De beroerdste dagen van m'n leven: pijn, koorts, geen slaap, slecht verbonden en onverzorgd in een donkere, stinkende cel, terwijl de etter met een straaltje door het verband op m'n laken stroomt". Een zieke celgenoot "zegt na het eten ineens tegen me: 'Als er wat met me gebeurd, het adres van mijn vrouw staat op de envelopen in m’n kastje'. 's Avonds begint hij ontzettend te transpireren. Piet en ik zetten hem op de Kübel (emmer), en dekken hem daarna met drie dekens goed toe. Om kwart voor twaalf wordt ik wakker en hoor hem niet meer ademen. Ik voel: hij is koud". Zelf komt Ad in 1944 om het leven, waarschijnlijk ook in Siegburg. Bevat foto's van Joep van Huijstee, de vriend met wie Ad de Boer naar Engeland probeerde te komen en die de op stukjes papier geschreven dagboekaantekeningen van Ad letterlijk heeft overgeschreven.