J. Weltevrede: Dagboek (notitieboekje)

Gedurende de Hongerwinter van 1944-1945 woont en werkt de 24-jarige Joke Weltevrede in De Witte Hull, een mooi, statig landhuis in het Zeisterbos. Sinds 1942 is De Witte Hull het onderkomen van het Zonnehuis, een inrichting voor kinderen die bijzondere hulp behoeven. In het landhuis, waar op dat moment zo’n vijftig kinderen en veertig medewerkers verblijven, worden regelmatig lezingen gegeven over heilpedagogie, het therapeutisch omgaan met kinderen ter vergroting van hun ervaringshorizon en leermogelijkheden. De jonge Rotterdamse solliciteert op aanraden van een vriendin. Ze kan meteen beginnen. Haar dagboeknotities beschrijven het leven en de sfeer in het enorme huis met zijn bosrijke omgeving, waar de oorlog ver weg lijkt en toch dichtbij, want ook in de bossen zijn Duitsers gelegerd. ‘Koud, triest winterachtig weer. Het gevoel van ballingschap oefent een druk uit, zowel op de volwassenen als op de kinderen,’ schrijft Joke in september 1944 in haar notitieboekje. 'Ook het onzekere gevoel als hier nog meer Duitse troepen komen en het tot een gevecht zal komen in ons land, kunnen wij hier dan nog met zoveel kinderen vandaan komen.’ Treffend beschrijft ze tijdens Kerstmis 1944 het toch allesoverheersende gevoel van geborgenheid: ‘Zondagmorgen werden we door het ‘Hosianna’ gewekt. ’t Had flink gevroren, maar ‘t was overdag stralend weer. ’s Morgens hebben de kinderen hun kerstspelletjes gespeeld. ’s Middags half 5 handeling in de eurythmiezaal door dokter Lievegoed en mijnheer Van Wettum. Heel rustig waren de kinderen. Met hen hebben we ’s avonds bij de kerstboom gezongen. ’s Avonds voor de volwassenen in de huiskamer muziek, fluit en piano, lezing door mijnheer Van Wettum: wat kan ik het kerstkindje schenken?’ De medisch pedagogische inrichting komt de Hongerwinter redelijk door, één keer zorgen Duitse soldaten voor warm eten voor de kinderen. Na de bevrijding werkt Joke in het Amsterdamse Volkshuis ‘Ons Huis’. Gedurende de Hongerwinter van 1944-1945 woont en werkt de 24-jarige Joke Weltevrede in De Witte Hull, een mooi, statig landhuis in het Zeisterbos. Sinds 1942 is De Witte Hull het onderkomen van het Zonnehuis, een inrichting voor kinderen die bijzondere hulp behoeven. In het landhuis, waar op dat moment zo’n vijftig kinderen en veertig medewerkers verblijven, worden regelmatig lezingen gegeven over heilpedagogie, het therapeutisch omgaan met kinderen ter vergroting van hun ervaringshorizon en leermogelijkheden. De jonge Rotterdamse solliciteert op aanraden van een vriendin. Ze kan meteen beginnen. Haar dagboeknotities beschrijven het leven en de sfeer in het enorme huis met zijn bosrijke omgeving, waar de oorlog ver weg lijkt en toch dichtbij, want ook in de bossen zijn Duitsers gelegerd. ‘Koud, triest winterachtig weer. Het gevoel van ballingschap oefent een druk uit, zowel op de volwassenen als op de kinderen,’ schrijft Joke in september 1944 in haar notitieboekje. 'Ook het onzekere gevoel als hier nog meer Duitse troepen komen en het tot een gevecht zal komen in ons land, kunnen wij hier dan nog met zoveel kinderen vandaan komen.’ Treffend beschrijft ze tijdens Kerstmis 1944 het toch allesoverheersende gevoel van geborgenheid: ‘Zondagmorgen werden we door het ‘Hosianna’ gewekt. ’t Had flink gevroren, maar ‘t was overdag stralend weer. ’s Morgens hebben de kinderen hun kerstspelletjes gespeeld. ’s Middags half 5 handeling in de eurythmiezaal door dokter Lievegoed en mijnheer Van Wettum. Heel rustig waren de kinderen. Met hen hebben we ’s avonds bij de kerstboom gezongen. ’s Avonds voor de volwassenen in de huiskamer muziek, fluit en piano, lezing door mijnheer Van Wettum: wat kan ik het kerstkindje schenken?’ De medisch pedagogische inrichting komt de Hongerwinter redelijk door, één keer zorgen Duitse soldaten voor warm eten voor de kinderen. Na de bevrijding werkt Joke in het Amsterdamse Volkshuis ‘Ons Huis’. Het in eigen beheer uitgegeven Herinneringen aan de beginjaren van het Zonnehuis, met o.a. de dagboeknotities van Joke Weltevrede over de Hongerwinter van 1944-1945, is aanwezig in de NIOD-bibliotheek. Het boekje uit 2013 beschrijft de beginjaren van het Zonnehuis in Zeist, de eerste heilpedagogische zorginstelling in Nederland. Aanleiding tot de samenstelling van het boek is de vondst van de dagboeknotities van Joke Weltevrede over haar werk in het Zonnehuis in de periode 1944-1945.