Frits van Sandwijk: Vier jaar hellevaart

Na illegaal werk, een onderduikperiode en gevangenis Scheveningen gaat de auteur per trein op transport. Via Amersfoort, waar hij in een smerige barak slaapt, gaat hij naar Buchenwald. Hij heeft 8 dagen met de knieën opgetrokken gezeten in de trein. Hij vindt het daar schoner. Na inschrijving en inentingen, krijgt hij pap, het eerste warme eten na het vertrek uit Amersfoort. Daarna worden ze opgedreven, geslagen en getrapt, totdat de blokoudste uitgeput is. Velen overlijden. Na het appèl wordt hij ingedeeld bij het Schachtcommando. Hij hakt stenen en vult lorries. Hij wordt met de knuppel afgeranseld en vindt zichzelf terug tussen de latrines. Dan werkt hij als straatveger en krijgt dysenterie. Een vriend bezorgt hem een baan als hulpverpleger tot hij naar Dachau moet. Hij reist met 100 man in de hitte in een afgesloten veewagen. Met fantasieën en denkend aan zijn vrouw thuis houdt hij zich voortdurend op de been. In Dachau is het eten slechter. Tijden het transport zijn velen overleden. Hij heeft steenpuisten en diarree. Er zijn luizen. Hij zoekt contact met anderen. Voortdurend wordt over eten gepraat. Hierna krijgt hij werk als aardappellader. Het sjouwwerk valt hem zwaar. Hij neemt stiekem aardappels mee het kamp in. Hij zit nu in een elitebarak. Na enkele weken volgt overplaatsing naar Sachsenhausen, naar de Heinkel-vliegtuigfabrieken. Tijdens dit transport heeft hij meer ruimte en krijgt brood met worst. Na registratie en een beker koffie volgt huisvesting in een barak. Hij moet met zijn kapotte voeten schoenen inlopen voor soldaten. De blokoudste raast en ranselt. Via Oraniënburg komt hij in het kamp bij de Heinkel-fabrieken. Weer maakt hij registratie en ontluizing mee. Hij wordt ingedeeld bij gewone handarbeiders en moet giftig afval opvegen. Iemand helpt hem aan het baantje van magazijnbediende, dat hij 10 maanden heeft. De voedselpakketten van thuis beginnen te komen. Na illegaal werk, een onderduikperiode en gevangenis Scheveningen gaat de auteur per trein op transport. Via Amersfoort, waar hij in een smerige barak slaapt, gaat hij naar Buchenwald. Hij heeft 8 dagen met de knieën opgetrokken gezeten in de trein. Hij vindt het daar schoner. Na inschrijving en inentingen, krijgt hij pap, het eerste warme eten na het vertrek uit Amersfoort. Daarna worden ze opgedreven, geslagen en getrapt, totdat de blokoudste uitgeput is. Velen overlijden. Na het appèl wordt hij ingedeeld bij het Schachtcommando. Hij hakt stenen en vult lorries. Hij wordt met de knuppel afgeranseld en vindt zichzelf terug tussen de latrines. Dan werkt hij als straatveger en krijgt dysenterie. Een vriend bezorgt hem een baan als hulpverpleger tot hij naar Dachau moet. Hij reist met 100 man in de hitte in een afgesloten veewagen. Met fantasieën en denkend aan zijn vrouw thuis houdt hij zich voortdurend op de been. In Dachau is het eten slechter. Tijden het transport zijn velen overleden. Hij heeft steenpuisten en diarree. Er zijn luizen. Hij zoekt contact met anderen. Voortdurend wordt over eten gepraat. Hierna krijgt hij werk als aardappellader. Het sjouwwerk valt hem zwaar. Hij neemt stiekem aardappels mee het kamp in. Hij zit nu in een elitebarak. Na enkele weken volgt overplaatsing naar Sachsenhausen, naar de Heinkel-vliegtuigfabrieken. Tijdens dit transport heeft hij meer ruimte en krijgt brood met worst. Na registratie en een beker koffie volgt huisvesting in een barak. Hij moet met zijn kapotte voeten schoenen inlopen voor soldaten. De blokoudste raast en ranselt. Via Oraniënburg komt hij in het kamp bij de Heinkel-fabrieken. Weer maakt hij registratie en ontluizing mee. Hij wordt ingedeeld bij gewone handarbeiders en moet giftig afval opvegen. Iemand helpt hem aan het baantje van magazijnbediende, dat hij 10 maanden heeft. De voedselpakketten van thuis beginnen te komen.