Dagboek Berend Davidson, deel 2

Brieven in de vorm van dagboekaantekeningen van de joodse Zwollenaar Berend Davidson, opgetekend tijdens zijn gevangenschap in Berlijn als lid van de Stijkel-groep, 30 nov. 1942-28 jan. 1943. Kort na de capitulatie van het Nederlandse leger en het begin van de Duitse bezetting in mei 1940 ontstonden er, verspreid over het hele land, verzetsbewegingen. Eén van de eersten die een verzetsorganisatie van de grond kreeg, was Han Stijkel. In april 1941 werd de Stijkelgroep opgegrold. De 47 arrestanten van de Stijkelgroep verbleven van 10 april 1941 tot 26 maart 1942 in het Oranjehotel. Het kwam echter niet tot een proces in Nederland. Na bijna een jaar werd de groep Stijkel op 26 maart 1942 in zijn geheel overgebracht naar Berlijn. Daar werd de groep vanaf juni 1942 opgesloten in de Wehrmacht-gevangenis in de Lehrterstrasse in het centrum van de stad. Hoewel gelegen direct naast het belangrijke Lehrter Bahnhof (doelwit van talrijke geallieerde bombardementen), werd de gevangenis niet getroffen. Het kwam in september 1942 tot een geheim proces voor het Reichskriegsgericht, het hoogste Militaire Gerechtshof van Duitsland. Dit was een hoge uitzondering, want nagenoeg alle gearresteerde Nederlandse verzetsstrijders zijn in Nederland berecht. De aanklacht luidde: spionage en toebrengen van schade aan de Duitse Wehrmacht. Op 26 september 1942 werden 39 doodvonnissen uitgesproken. Zes leden van de groep kregen gratie (tuchthuisstraf), één overleed in de gevangenis. Ondanks grote inspanningen van de Nederlandse regering in Londen, die het neutrale Zweden verzocht te bemiddelen, en van de consul in Berlijn bleven de vonnissen van de 32 resterende leden van de Stijkelgroep gehandhaafd. De veroordeelden leefden vervolgens nog eens acht maanden tussen hoop en vrees, maar op 4 juni 1943 werd op een schietbaan in Berlijn-Tegel het vonnis voltrokken. De 32 leden van de Stijkelgroep werden met een tussenpoos van 5 minuten gefusilleerd, Han Stijkel als eerste.